Is hij overleden? Wanneer?

Het erfrecht begint te werken met het overlijden van een persoon. Het overlijden blijkt in de regel uit de overlijdensakte die wordt opgesteld nadat – meestal door een familielid- aangifte van overlijden is gedaan. De akte van overlijden vermeldt onder anderen de datum en het tijdstip van het overlijden. Hoe te handelen bij onzekerheid over het (tijdstip van) overlijden?

Onze gespecialiseerde advocaat erfrecht kan u juridisch advies geven bij onduidelijkheid over het overlijden. Hieronder worden alvast enkele termen toegelicht en mogelijke vragen over onzekerheid rondom het overlijden besproken.

De verklaring van vermoedelijk overlijden

Meestal is er geen onduidelijkheid over de vraag of en wanneer iemand is overleden. De akte van overlijden opgesteld na de aangifte van overlijden schept duidelijkheid. Echter, in een enkel geval is er wel sprake van onduidelijkheid. Stel bijvoorbeeld dat iemand gedurende een lange periode wordt vermist en er geen zekerheid bestaat of die persoon nog in leven is.
Bij een vermissing kunnen belanghebbenden de rechtbank verzoeken te gelasten dat de vermiste persoon wordt opgeroepen om te bewijzen dat die nog leeft en als niet blijkt dat die persoon nog leeft, te verklaren dat er een vermoeden is van overlijden.

Beperking bij overlijdensakte na beschikking vermoedelijk overlijden

De verklaring van vermoedelijk overlijden stuurt de griffier naar de ambtenaar van de burgerlijke stand die dan de overlijdensakte opstelt. De overlijdensakte die wordt opgesteld na de verklaring van vermoedelijk overlijden heeft tot gevolg dat de erfgenamen in bepaalde bevoegdheden worden beperkt; zo mogen de erfgenamen bijvoorbeeld onroerende zaken niet vervreemden of bezwaren, tenzij om gewichtige redenen met verlof van de kantonrechter.

De beperkingen vervallen op het door de kantonrechter bepaalde tijdstip en uiterlijk na verloop van vijf jaren na de dag waarop de akte van overlijden is opgemaakt.

Tijdstip overlijden onzeker

Onzekerheid over het tijdstip van overlijden is bijvoorbeeld aanwezig indien bij een vermissing het lijk van de erflater gevonden is, maar de dag van overlijden niet met voldoende nauwkeurigheid kan worden vastgesteld. Of bijvoorbeeld wanneer twee of meer personen (natuurramp of verkeersongeluk) overlijden, maar de volgorde van hun overlijden niet kan worden bepaald (commoriënten). In dat laatste geval worden die personen geacht gelijktijdig te zijn overleden, waarbij aan de ene persoon geen voordeel toevalt uit de nalatenschap van de ander.

Het is wel nog mogelijk via een procedure bij de rechter uitstel te krijgen voor het leveren van bewijs van de volgorde van overlijden. De notaris zal in een dergelijk geval moeten wachten met de afgifte van de verklaring van erfrecht.

Heeft u vragen na gerezen onduidelijkheid rondom het overlijden of wilt u juridisch advies of juridische bijstand in een geschil over dit onderwerp, neem dan contact op met onze gespecialiseerde advocaat erfrecht om een en ander op ons advocatenkantoor te Breda te bespreken.